Food-Info.net> Tematy > Alergie pokarmowe

Nadwrażliwość pokarmowa, Alergia i Nietolerancja

Nadwrażliwość pokarmowa oznacza wszystkie typy reakcji, jakie może wykazywać organizm po spożyciu dowolnego składnika żywnościowego. Wrażliwość pokarmowa obejmuje alergię i nietolerancję żywności.

Alergia na żywność jest specyficzną formą nadwrażliwości pokarmowej, która uruchamia system odpornościowy, prowadząc do spotęgowanej reakcji na pewien składnik żywności. Reakcja immunologiczna jest reakcją przeciwko obcym substancjom wprowadzanym do organizmu. Alergen (prawie zawsze białko w uczulającej żywności) początkuje łańcuch reakcji układu immunologicznego łącznie z wytwarzaniem przeciwciał, które z kolei inicjują wydzielanie do organizmu substancji chemicznych, takich jak histamina. Substancje te wywołują swędzenie skóry, katar, kaszel oraz utrudnione oddychanie.

Powszechnie znane alergeny to krowie mleko, soja, jaja, owoce, orzeszki ziemne, orzechy laskowe i włoskie, owoce morza, a ostatnio również produkty nie wytwarzane tradycyjnie w Europie takie jak kiwi czy mango.

Już niewielka ilość białka pokarmowego może zapoczątkować reakcję alergiczną. System odpornościowy chroni organizm przed szkodliwym działaniem obcych białek (tj. antygenów) poprzez ich eliminację. W prawdziwej reakcji alergicznej, system odpornościowy wytwarza przeciwciała. Przeciwciała to białka, które łączą się z określonym antygenem by go inaktywować i usunąć z organizmu. Grupa przeciwciał nazywana immunoglobulinami klasy E (lg E) reaguje z antygenem i, w rezultacie inicjuje reakcję z komórkami tucznymi (komórki obecne w tkankach) oraz bazofilami będącymi morfotycznym składnikiem krwi. Komórki tuczne znajdują się zaraz pod powierzchnią skóry oraz w błonach śluzowych nosa, układu oddechowego, oczu i jelit. Substancja zwana histaminą i inne jak np. leukotrieny czy prostaglandyny są uwalniane z komórek tucznych i wywołują reakcję alergiczną. Niepożądane objawy są natychmiastowe i zwykle umiejscowione.

Na szczęście, większość reakcji alergicznych jest stosunkowo łagodna, lecz u pewnej grupy ludzi objawy są bardzo rozległe i mogą nawet zagrażać życiu (wstrząs anafilaktyczny). Wstrząs anafilaktyczny to nagły spadek ciśnienia krwi, który może okazać się śmiertelny w skutkach, gdy nie jest natychmiast leczony. Może nastąpić nawet po kilku minutach od wystąpienia kontaktu z alergenem. Częstą przyczyną wstrząsu anafilaktycznego są orzeszki ziemne i natychmiastowe leczenie polega na wstrzyknięciu adrenaliny w celu otwarcia dróg oddechowych i zwężenia naczyń krwionośnych.

Niektóre reakcje alergiczne rozwijają się w czasie kilku godzin lub nawet dni. Nazywa się je opóźnioną nadwrażliwością; typowe objawy występują na skórze, w płucach i jelitach.

Nietolerancja pokarmu to niepożądana reakcja na żywność, która nie stymuluje działania systemu odpornościowego. Reakcja jest spowodowana niestrawnością/nie przyswajaniem pewnych składników żywności. Objawy nietolerancji mają charakter osobniczy. Przykłady to nietolerancja laktozy, pszenicy czy orzechów.

Obecnie, nie ma możliwości skutecznego leczenia nietolerancji żywności. Po rozpoznaniu, najlepszym rozwiązaniem jest unikanie produktów, które mogą spowodować powikłania. W niektórych krajach dostępne są preparaty enzymatyczne zawierające laktazę, podawane w celu łagodzenia skutków nietolerancji laktozy.

Rodzaje alergii i nietolerancji pokarmowych:

Należy zwrócić uwagę na to, że w pewnych przypadkach żywność wywołująca alergię może także wywoływać nietolerancję:

Mleko: alergia na białka mleka, nietolerancja laktozy

Pszenica: alergia na białka pszenicy, nietolerancja glutenu (celiakia)

Więcej wiadomości:

• Nietolerancja fruktozy
• Nietolerancja laktozy
• Gluten i pszenica
• Glutaminian sodu- E621