Food-Info.net> Konular > Gıda bileşenleri > Proteinler

Proteinler, Amino Asitler, Peptitler, ve Polipeptitler

Giriş

Proteinler, hayvanların ve bitkilerin en önemli bileşenlerinden biridir. Bütün enzimler, hormonların çoğu, bağışıklık sistemimizin büyük bir parçası, bütün kaslar ve birçok diğer vücut dokusu proteinden oluşur.

Peptitler (küçük proteinler) ve proteinler metabolizmayı düzenler ve yapısal destek sağlarlar. Günlük besinlerdeki yetersiz protein, vücudun, normal vücutsal fonksiyonları sürdürebilmek için gerekli yapısal proteinleri ve peptit hormonlarını yeterli seviyede üretmesini engelleyebilir.

Besinlerdeki iyi kalitedeki protein eksikliğinin, kan basıncı problemleri, yorgunluk, aşırı şişmanlık, şeker hastalığı, sık sık tekrarlanan enfeksiyonlar, sindirimle ilgili problemler ve osteoporosis'e öncülük yapan kemik kütle kaybı gibi, görünüşte ilgisi olmayan semptomlarda payı olabilir. Günlük besin proteinindeki katı kısıtlamalar, kas kütlesinin kaybı, büyüme sorunu ve azalan bağışıklık olarak nitelendirilen kötü bir beslenme şekli olan kwashiorkor'a neden olur.

Vücudun birçok yapısı, proteinden oluşur:

• Saç ve tırnaklar, yüksek bir yüzdelikte (%15-%17) sistin amino asiti içeren uzun protein zincirleri olan keratinlerden yapılmıştırlar. Keratinler hayvansal tırnakların, boynuzların, tüylerin, pulların ve toynakların da bileşenleridirler.
• Kolajen vücutta en genel proteindir ve tüm vücut proteinlerinin yaklaşık olarak % 20-30'unu oluşturur. Tendonlarda, bağlarda ve yapısal ve ya mekanik fonksiyonlara hizmet eden birçok dokuda bulunur. Kolajen, çok kuvvetli lifleri oluşturmak için üçlü sarmal yapıya dolanan amino asit dizilerinden oluşur. Jelatin,kolojenin suda çözünebilir ve yapışkan olana kadar uzun bir süre kaynatılması ile üretilir.
• Diş minesi ve kemikler kalsiyumun bir fosfatı olan apatite gibi minerallerin dağılan kristalleri ile bir protein matrisinden (çoğunlukla kolajen) oluşur.
• Kas dokusu, yaklaşık olarak %65 aktin ve miyozinden oluşur ki bunlar kas hareketlerine imkan tanıyan kontraktil proteinlerdir.
• Kazein bütünüyle hayvansal sütte bulunan fosfor-içeren besleyici bir proteindir. Tüm hayvansal sütün içindeki proteinin yaklaşık olarak %80'ini meydana getirir ve bütün yaygın amino asitleri içerir.

Daha fazla bilgi için:

• Amino asitler
• Protein yapısı
• Biyolojik Değer (BD)
• Önemli gıda proteinleri
  • Süt proteinleri