Food-Info.net> Gıda ürünleri > Şifalı otlar ve baharatlar

Keklikotu (Origanum vulgare)

Bitki familyası

Ballıbabagiller (nane familyası)

Botanik sinonimi

-

Kaynağı

Origanum cinsinin birçok türü Akdeniz kökenlidir, hepsi baharat olarak satılır. İklim, mevsim ve toprağın esansiyel yağ kompozisyonu üzerindeki etkisi muhtelif türler arasındaki farktan daha büyüktür.

En önemli türler O. vulgare - karakekik - (tüm Avrupa), O. onites - İzmir kekiği - (Yunanistan, Anadolu) ve O. heracleoticum - İstanbul kekiği - (İtalya, Balkan yarımadası, Batı Asya)

Kullanılan kısmı

Yaprakları kullanılır. Kurutulmuş bitki genelde tazesinden daha çeşnilidir.

Duyusal Özelliği

Hoş kokulu, hafif ve biraz acıdır. Keskinliği çeşitlilik gösterir: İyi kalitede olanı çok kuvvetli olup neredeyse dili uyuşturur, ama soğuk iklime uyum sağlamış türevleri genellikle tatsızdır.

Temel bileşenleri

İçeriğindeki esansiyel yağ (max. %4) değişen miktarlarda karvakrol ve timol adlı iki fenol içerebilir; ayrıca bir grup monoterpen hidrokarbonları (limonen, terpinen, osimen, caryofilen, β-bisabolen and p-simen) ve monoterpen alkolleri (linalool, 4-terpinol) ihtiva eder.

Çiçek açmış keklikotu

Kullanımı

Keklikotu domates soslarına, kızartılmış sebzelere ve ızgara etlerde kullanıldığı İtalyan mutfağının olmazsa olmazıdır. Fesleğenle birlikte İtalyan yemeklerinin karakterini oluşturur.

En fazla kullanıldığı yemek pizzadır. Pizza ekmeği muhtemelen Güney İtalya'da yüzyıllardır yeniyordu; anlatılan bir efsaneye göre pizza 1889'da Kral Umberto ve karısı Margherita Napoli'de kaldıkları sırada ortaya çıktı. O zamanki pizzalar domates salçalısıyla çeşnilendirilmiş ekmekten ibaret olup fakir kitleler için popüler bir yiyecekti. Kraliçeyi onurlandırmak için yerli bir fırıncı daha zengin bir pizza tasarladı; kırmızı domates salçasına ek olarak beyaz mozzarella peyniri ve yeşil fesleğen yaprakları koydu, böylece İtalyan bayrağının renklerini yansıttı. Günümüz pizzası fesleğenden çok keklikotuna dayanır ve başka çeşit malzemeler de içerir.

Keklikotu salamura zeytin ve kapari veya yabani kereviz yapraklarıyla iyi uyum sağlar; diğer çoğu İtalyan otundan farklı olarak Güney İtalya'da popüler olduğu gibi, sıcak ve baharatlı yiyeceklerle bile uyum sağlar. Diğer Akdeniz mutfaklarında daha az kullanılır fakat, İspanyol, Fransız ve Yunan mutfaklar için de oldukça önemlidir.

Keklikotu, Akdeniz bölgesi dışında İtalyan göçmenlerin haricinde çok az kullanılır. Meksika keklikotunun çok benzer ama daha kuvvetli tadı sadece anavatanı olan Meksika'da değil; sık sık chili con carne (yakan biber ve bazen fasulyeyle pişirilmiş et) veya diğer Meksika ilhamlı yemeklerde çeşni olarak kullanıldığı ABD'nin güneyinde de popülerdir. Bu maksat için genellikle birkaç çeşit yakan biber ve biber, kurutulmuş sarımsak veya soğan ve kimyonla karıştırılır.

Kaynak: http://www-ang.kfunigraz.ac.at/~katzer/engl/spice_welcome.html