Food-Info.net> Producten > Suiker

Productie van bietsuiker

Witte bietsuiker wordt in een enkele stap uit de bieten geproduceerd, in plaats van in twee stappen zoals bij suikerriet.

Oogsten

De bieten worden in de herfst en vroege winter geoogst door ze uit de grond te graven. Ze worden normaal gesproken getransporteerd naar de fabriek door grote vrachtwagens, omdat de transportafstanden groter zijn dan in de suikerrietindustrie. Dit is een direct gevolg van het feit dat suikerbiet een tijdelijk gewas is dat bijna 4 keer zoveel land nodig heeft als suikerriet, dat in een monocultuur groeit. Als de suikerbieten uit de grond komen, zijn ze veel viezer dan suikerriet en moeten ze grondig gewassen worden. Overgebleven bladeren, steentjes en ander restmateriaal moet verwijderd worden voor de verwerking begint. Dit gaat vooral mbv zeven.

Extractie

De verwerking begint door de bieten in dunne reepjes te snijden. Dit proces zorgt ervoor dat de oppervlakte van de bieten wordt vergroot, waardoor het makkelijker is om de suiker te extraheren. De extractie vindt plaats in een diffusieapparaat waarin de biet ongeveer een uur in contact met warm water (70 °C) komt. Diffusie vindt op dezelfde manier plaats als waarop de kleur en smaak van thee ontstaat als theeblaadjes in een theepot worden gedaan, maar een typische suikerbiet-diffusiemachine weegt wel enkele honderden tonnen als het volledig gevuld is met bieten en extractiewater. Het diffusieapparaat bestaat uit een lange horizontale of verticale tank, waarin de bietenschijfjes langzaam van het ene naar het andere uiteinde worden gedreven en het water precies de andere kant op stroomt. Dit wordt ook wel tegenstroom genoemd. Na verloop van tijd gaat het water steeds meer suiker bevatten en ontstaat er uiteindelijk een suikeroplossing die sap wordt genoemd. Natuurlijk bevat dit sap ook veel componenten van het vruchtvlees van de suikerbiet.

Een typisch ruw sap bevat na de diffusie ongeveer 14% suiker; het uiteindelijke pulp-overblijfsel zal 1 tot 2% suiker bevatten en 8 tot 12% vaste stoffen.

Persen

De uitgeputte bietenreepjes uit de diffusiemachine zijn nog steeds erg nat en bevatten nog veel water. Om ook suiker uit dat water te kunnen halen, worden de bieten door vastgeschroefde persen gedrukt om er zoveel mogelijk sap uit te kunnen persen. Dit sap wordt gebruikt als water voor de diffusiemachine en de samengeperste biet, dat nu pulp is, wordt naar een droogmachine getransporteerd waarna het in balen wordt verpakt, en onder andere kan worden gebruikt als ingrediënt voor diervoedsel.

Carbonatatie

In de volgende procesfase worden de vaste stoffen verwijderd, die de suikervloeistof troebel maken. Tegelijkertijd wordt ook een deel van de kleur verwijderd. Een van de twee algemeen toegepaste technieken is carbonatatie. Carbonatatie wordt uitgevoerd door kalkwater [calciumhydroxide, Ca(OH)₂] en bruisende koolstofdioxide aan de vloeistof toe te voegen. Het gas reageert met de kalksteen en vormt fijne kristaldeeltjes van calciumcarbonaat die de vaste deeltjes insluiten. Om een stabiele vlokkige neerslag te kunnen vormen, moeten de reactieomstandigheden goed gecontroleerd worden. De gevormde klompjes bevatten veel niet-suiker substanties, daarom worden er door met kalk te filteren vooral niet-suikers verwijderd. Als dit is gebeurd, is de suikervloeistof klaar voor ontkleuring.

In tegenstelling tot rietsuikerproductie wordt het alternatieve proces (fosfatatie) niet gebruikt. Een aparte ontkleuringstap wordt normaal dan ook niet uitgevoerd.

Koken

Tijdens deze laatste stap wordt de stroop in een hele grote pan gebracht, die standaard minstens 60 ton suikerstroop kan bevatten. In de pan wordt nog meer water gekookt, tot de omstandigheden geschikt zijn voor de suikerkristallen om te groeien.

Er wordt een beetje suiker aan de vloeistof toegevoegd om kristalformatie op gang te helpen. Als de kristallen eenmaal zijn gegroeid, wordt het mengsel dat ontstaan is uit kristallen en oorspronkelijke vloeistof gecentrifugeerd en gescheiden. De kristallen worden dan voor de laatste maal gedroogd met warme lucht, waarna verpakking en opslag plaatsvindt, klaar voor transport.

Net zoals bij het proces van rietsuiker bevat de oorspronkelijke vloeistof nog steeds enige suiker, dus de kristallisatie wordt enige malen herhaald. Verontreinigingen werken de kristallisatie echter tegen. Dit geldt voor een deel voor andere suikers zoals glucose en fructose, die afbraakproducten van saccharose zijn. Elke volgende stap wordt daarom moeilijker totdat het punt wordt bereikt waarop kristallisatie niet langer zinvol is. Dit is meestal na drie stappen.

Product

De uiteindelijke suiker is wit en klaar voor gebruik, ofwel in de keuken of voor een industriële gebruiker zoals een frisdrank producent. Net als bij de productie van ruwe suiker kan niet alle suiker uit het sap worden gehaald, er is een zoet bijproduct: suikerbietmelasse. Dit wordt normaal gebruikt voor veevoeder of wordt verkocht aan een fermentatiefabriek zoals een distilleerderij, waar alcohol wordt gemaakt. De kwaliteit qua geur en smaak van suikerbietmelasse is niet hetzelfde als van suikerrietmelasse, waardoor het niet gebruikt kan worden voor productie van rum.

Bron:

www.sucrose.com
www.suikerinfo.nl

Voor meer informatie :

• Geschiedenis van suiker
• Bronnen van suiker
• Productie van suiker
• Suikerbiet
• Suikerriet
• Woordenlijst suiker
• Suikerchemie
• Vragen en antwoorden over suiker en zoetstoffen