Food-Info.net> Sorular ve Cevaplar > Gıda alerjileri ve intoleransları

Gıdaların etiketlerinde allerjik maddeler hakkında hangi durumlarda bilgi verilmelidir?

Buğday, yumurta gibi bazı gıdalara allerjisi olan insanlar bu gıdalar doğal hallerinde bulundukları sürece onları kolayca yemek listelerinden çıkarabilirler. Bu aynı allerjik maddelerin önceden hazırlanmış gıdalarda olup olmadığından emin olmak kolay degildir. (Örneğin soslarda.)

Gıda üretimi oldukça karmaşık ve sofistike proseslerden oluşmaktadır ve işlenmiş gıdalar bizim günlük yaşamımızın parçası durumundadır. Çünkü bu gıdalar üretilirken fındık yağının kullanıp kullanılmadığını, gluten içerip içermediğini bilmeniz zordur.

Avrupa Birliği yönetmeliğine göre (2003/89/EC) gıda üreticileri ürettikleri gıdalarda içerik olarak yönetmelikte belirtilen 12 grup potansiyel allerjik maddeden herhangi birini kullanacaklarsa miktarı ne olursa olsun, alkol dahil tüm gıdalarda, bunu belirtmek zorundadırlar.

Allerjenler

• gluten içeren tahıllar
• balık
• kabuklu hayvanlar
• yumurtalar
• yerfıstıkları
• soya
• laktoz içeren süt ve süt ürünleri
• fındık
• kereviz
• hardal
• susam tohumu
• sülfitler

Bunlar görülen allerjik reaksiyonların %90 ının sorumlusudur. Yönetmelikte belirtilmiş gıdalara eklenen maddelerin yakın zamanda gerçekleştirilen araştırmalara göre tekrar incelenmesi ve düzenli olarak güncellenmesi gerekmektedir.

Genel kural olarak özellikle yukarıda belirtilen listeden gıdalara eklenmek için elde edilen katkı maddeleri etikette belirtilmek zorundadır. Örneğin lesitin (soya fasülyesinden) gibi.

Bununla birlikte allerjik olarak bilinen gıdalardan elde edilen türevleri allerjik reaksiyonlara neden olmayabilir. Aynı zaman da yukarıda belirtilen kanun bu türevler için etiketlerde belirtilme zorunluluğunu ortadan kaldırır. Yayımlanan bilgilere dayanarak Avrupa gıda otoritesi sıralanacak olan gıda içeriklerininde muafiyetini planlamaktdır. (buğdaydan glikoz şurubu, rafine edilmiş soyafasülyesi yağı, fındıklardan alınan çeşitli özler, şarapların temizlenmesinde kullanılan bazı protein içerikleri.)

25 kasım 2003 tarihi itibari ile yeni direktif (2003/89/EC) yürürlüğe girdi. Üye ülkelere bu konuyla ilgili ulusal kanun hükümlerindeki değişiklikleri gerçekleştirmeleri için bir yıl süre verildi (25 kasım 2004'e kadar). İmalatçılar gelecekte üretecekleri ürünlerin bu kanunlara tamamen uymasını sağlamalıdır. Bunun anlamı 25 kasım 2005 de ticareti yapılan ürünler tamamıyla yeni yasalara uymalıdır. Bununla birlikte marketlere dağıtılmış olan ürünler veya bu tarihten önce etiketlenmiş ürünler stoklar bitene kadar satılabilir.

Referanslar;

1. Directive 2003/89/EC of the European Parliament and of the Council of 10 November 2003:
   http://europa.eu.int/eur-lex/pri/en/oj/dat/2003/l_308/l_30820031125en00150018.pdf
2. Directive 2000/13/EC of the European Parliament and of the Council of 20 March 2000 relating to the labelling, presentation and advertising of foodstuffs: http://europa.eu.int/eur-lex/pri/en/oj/dat/2000/l_109/l_10920000506en00290042.pdf
3. www.eufic.com