Food-Info.net> Tematy > Bezpieczeństwo żywności > Wirusy

Rotawirus

Ogólna charakterystyka

Rotawirus należy do rodziny Reovidae. Z sześciu zidentyfikowanych grup serologicznych, trzy ( grupa A, B i C) zakażają ludzi.

Grupa A rotawirusa powoduje wybuchy endemiczne choroby. Jest on głównym faktorem wywołującym biegunki u niemowląt i dzieci, z czego około połowa kończy si ę interwencją szpitalną. W strefie umiarkowanej wybuchy pojawiają si ę przede wszystkim w zimie, natomiast w strefie tropikalnej wybuchy choroby występują przez cały rok. Liczba wybuchów choroby zapoczątkowanej poprzez żywność nie jest znany.

Grupa B rotawirusa jest też nazywana wirusem wywołującym biegunkę u dorosłych lub ADR. Skrót pochodzi od nazwy angielskiej ( adult diarrhoea rotavirus). Jak dotąd był przyczyną większości epidemii biegunki w Chinach, u tysięcy osób w różnym wieku.

Grupa C rotawirusa jest łączona z ciężkimi sporadycznymi przypadkami biegunki u dzieci w wielu krajach. Pierwsze wybuchy choroby zostały zanotowane w Japonii i Anglii.

Objawy choroby

Rotawirusy powodują ostre zapalenia przewodu pokarmowego. Dziecinną biegunkę, biegunkę zimową, ostre niebakteryjne zapalenie przewodu pokarmowego a także ostre wirusowe zapalenia przewodu pokarmowego. Wszystkie wyżej wymienione nazwy są przypisywane zapaleniom wywoływanym przez wirusy z grupy A, które wywołują choroby często i prawie we wszystkich strefach klimatycznych.

Rotawirus wywołujący zakażenie przewodu pokarmowego przechodzi samoczynnie. Łagodne oraz ostre przypadki zatrucia charakteryzują wymioty, wodna biegunka a także niewysoka gorączka. Dawka wywołująca zapalenie przypuszczalnie wynosi około 10-100 zakażających wirusowych cząsteczek. Ponieważ osoba mająca biegunkę wywołaną rotawirusem bardzo często wydziela duża ilość wirusów (108-1010 zakażonych cząsteczek wirusa/ml kału), dawka zakażeniowa może być łatwo nabyta poprzez zakażone dłonie i przedmioty. Bezobjawowe roznoszenie i zakażanie Rotawirusem zostało udokumentowane i może być głównym powodem ciągłych nawrotów endemii choroby.

Czas namnażania dla Rotawirusa wynosi od 1 do 3 dni. Symptomy choroby zwykle zaczynają się wymiotami, do których po 4-8 dniach dochodzi także biegunka. W czasie choroby może wystąpić także tymczasowa nietolerancja laktozy. Poprawa jest zazwyczaj całkowita. Chociaż niektóre przypadki choroby, zwłaszcza, jeśli w jej trakcie płyny i elektrolity nie są wystarczająco uzupełniane, może dojść do ostrej formy biegunki kończącej, która może przyczynić się do zgonu chorego.

Diagnoza

Chorobę diagnozuje się poprzez identyfikację wirusa w kale pacjenta. Metoda enzymatyczno immunologiczna (EIA) jest najbardziej znana i używana na całym świecie do badania klinicznych przypadków. Istnieje także kilka powszechnie dostępnych testów dla wirusów z grupy A. Mikroskop elektronowy (EM) a także żel poliakryamidowy i elektroforeza (PAGE) są używane zastępczo w laboratoriach zamiast EIA. Odkryto również test wykorzystujący łańcuch reakcji odwrotnej transkrypcji polimerazy (skrót z angielskiego RT-PCR), w którym trzy grupy ludzkich wirusów mogą być zidentyfikowane.

Żywność związana z zakażeniami

Rotawirus jest przenoszony droga fekalno-oralna. Główną drogą przenoszenie wirusa z osoby na osobę są ręce. Ręce są tez główną drogą przenoszenia wirusa w zamkniętych wspólnotach tj. odziały pediatryczne lub geriatryczne w szpitalach, przedszkola lub domy.

Zarażone osoby przygotowujące posiłki mogą także zakazić żywność, która jest przez nich przygotowywana a która nie wymaga podgrzewana przed spożyciem, do tej grupy żywności należą różnego rodzaju sałatki, owoce i przystawki. Rotawirusy są stabilne w otoczeniu i ich ilość w ujściach wodnych została zidentyfikowana w ilościach 1-5 jednostek zakażeniowych /litr.

Zapobieganie

Wirusy są bardzo wrażliwe na wysokie temperatury i są zabijane przy podgrzewaniu do ponad 70 °C.

Sanitarne pomiary i kontrole, które są wystarczające dla bakterii i pasożytów, nie wystarczają i nie są aż tak efektywne w endemicznych kontrolach dla Rotawirusow. Bardzo podobne wybuchy chorób powodowanych rotawirusem obserwuje się w różnych krajach bez względu na stopień i standardy higieny.

Grupa podatna na zarażenia

Ludzie w różnych przedziałach wiekowych są podatni na zarażenie wirusem. Dzieci w okresie od 6 miesięcy do 2 lat, wcześniaki, ludzie starsi a także ludzie z obniżoną odpornością są narażeni w większym stopniu na ostry przebieg choroby której źródłem są wirusy z grupy A, gdzie jednym z przedstawicieli tej grupy jest rotawirus.

Źródła informacji: Książka pt. „Zły zarazek” : http://www.cfsan.fda.gov/~mow/intro.html